Σελίδες

11/9/07

Το Άγνωστο Αριστούργημα

του Honoré de Balzac

Το Άγνωστο Αριστούργημα (Le chef d’oeuvre inconnu) διαβάζεται υπερβολικά ευχάριστα ως ανάγνωσμα, κυρίως στο πρωτότυπο που είναι πια στη Γαλλία public domain. Ανήκει στη θαυμαστή κατηγορία βιβλίων μυθοπλασίας που γαντζώνονται, έστω χαλαρά, στην πραγματικότητα με την αντιπαραβολή φανταστικών και πραγματικών προσώπων σε ολότελα όμως φανταστικές καταστάσεις. Εδώ, ο γηραιός ζωγράφος Frenhofer είναι το πρόσωπο που έπλασε ο Balzac για να διοχετεύσει την απόλυτη ευαισθησία της ματιάς και του πνεύματος ενός ζωγράφου που είναι αρρωστημένα σχεδόν δεμένος με το δημιούργημά του και ο Poussin και ο Pourbus τα υπαρκτά πρόσωπα.

Αυτή η όλο ένταση μελέτη έχει βάλει και άλλους στον πειρασμό να της δώσουν σάρκα και οστά. Το 1991 ο Jacques Rivette έδωσε το ρόλο της μούσας Gilette στην Emmanuelle Béart και πήρε το μεγάλο βραβείο στις Κάνες. Ο τίτλος της ταινίας του La Belle Noiseuse (Η Ωραία Καβγατζού), είναι στην ουσία (δηλαδή στη νουβέλα) ο τίτλος του αριστουργηματικό πίνακα που ο Frenhofer δεν επέτρεπε να αντικρίσει ανθρώπου μάτι, για να μην τον εκθέσει σε ανεπανόρθωτο κίνδυνο. «Άκαρδη, επικίνδυνη πράξη» θεωρεί με τη σειρά του και ο Mark Rothko να αφήσεις στο έλεος της ανίκανης ανθρώπινης ματιάς έναν πίνακα που τον ζωντάνεψε η ευαισθησία του καλλιτέχνη μονάχη. Ο έξω κόσμος ο χυδαίος, ο σκληρός μπορεί να προκαλέσει στον πίνακα ανεπανόρθωτες βλάβες. Παρά την παραξενιά του και κυρίως χάρη στην προσήλωσή του στη δημιουργία και την τελειότητα, σωρός καλλιτέχνες ταυτίστηκαν με το δάσκαλο Frenhofer, και ο Picasso έφτασε μέχρι το σημείο να στήσει το ατελιέ του ακριβώς στη διεύθυνση της φανταστικής κατοικίας του.

Εν συντομία, οι τρεις ζωγράφοι, ο καθένας σε διαφορετική φάση της δημιουργικής ζωής τους, συναντώνται για πρώτη φορά τυχαία μπροστά σε έναν όχι τέλειο πίνακα. Ένας οιστρήλατος Frenhofer-Κλέωνας Γρηγοριάδης επαναστατεί κατά των ατελειών του πίνακα και εκθειάζει την τελειότητα της δικής του Ωραίας Καβγατζούς, που βασίζεται στη φιγούρα μιας πανέμορφης εταίρας και τον δουλεύει εδώ και μια δεκαετία. Δυστυχώς, μένει συνέχεια ημιτελής, επειδή είναι αδύνατον να βρεθεί το τέλειο μοντέλο που η οξεία ματιά του ζωγράφου αναζητά. Ο νεαρός Poussin –που ακούγεται ότι έχει για ερωμένη μια καλλονή—κλείνει μια κάπως περίεργη συμφωνία, ένα μπακαλίστικο πάρε-δώσε.

Το live dj set και η βαβούρα του μας υποδέχονται στο φουαγέ του Μουσείου Μπενάκη, για να μας πάρει από το χέρι η τρυφερή ιστορία και τα τρία παιδιά που τη ζωντανεύουν. Κυνηγάμε κυριολεκτικά κατά πόδας τον Κλέωνα --με πρότερη επαγγελματική εμπειρία ζωγράφου στο τηλεοπτικό Κάτι Τρέχει με τους Δίπλα—την εκφραστική Ρόζα Προδρόμου και το ντροπαλό Μάκη Μπενάκη, καθώς και ένα ηχείο με πόδια. Ζωντανοί πίνακες μας κλείνουν το μάτι και μας στέλνουν φιλάκια στο δρόμο, το alter-ego του Balzac μας κάνει την πιο κουλή διάλεξη για να μας αφήσει τελικά ν’ αποφασίσουμε μόνοι μας αν η τέχνη και η αξία της είναι κάτι απτό και συγκεκριμένο ή έγκειται αποκλειστικά και μόνο στην ευαισθησία του δέκτη, ως μια ακόμη ακαταλαβίστικη γλώσσα που πρέπει να αποκρυπτογραφηθεί.

Το clue της παράστασης ή η στιγμή που θ’ ανατριχιάσετε σύγκορμοι: όταν το άγνωστο αριστούργημα αποκαλύπτεται ενώπιον των δυο ζωγράφων, σε πηχτό μαύρο σκοτάδι. Φωνές, αισθήματα, νοήματα όλα είναι πιο καθαρά, όταν η ακοή είναι η μόνη επιτρεπόμενη από τις αισθήσεις.

Σκηνοθεσία-Προσαρμογή: Γρηγόρης Χατζάκης
Σκηνογραφική Επιμέλεια: Δανάη Χατζάκη
Σχεδιασμός Φωτισμών: Σάκης Μπιρμπίλης
Κινησιολογική Επιμέλεια: Έλενα Γεροδήμου
Πρωτότυπη Μουσική: Neon
Live DJ Set: Elmyr
Μουσική Επιμέλεια: DJ Bluebox
Eπιμέλεια Animation: Βαγγέλης Χριστοδούλου
Ερμηνεύουν: Κλέων Γρηγοριάδης, Μάκης Μπενάκης, Ρόζα Προδρόμου & 10 ακόμη ηθοποιοί

Θεατρικός Οργανισμός Altra Terra

Μουσείο Μπενάκη
,
Κουμπάρη 1, Κολωνάκι, 210 367 1000

Δεν υπάρχουν σχόλια: