Ανθρώπινες Φωνές

του Jean Cocteau

Οι Ανθρώπινες Φωνές ανέβηκαν σε χρόνο dt το καλοκαίρι, στα πλαίσια της (πολύ καλής) έκθεσης ο Jean Cocteau στην Ελλάδα στο Μουσείο Μπενάκη, σε μια προσπάθεια να παρουσιαστεί σφαιρικά το έργο του «πολυμήχανου ποιητή». Ο δαιμόνιος Σταμάτης Φασουλής που έστησε την παράσταση, σκέφτηκε να την επαναλάβει για ένα μήνα και στο Δημήτρης Χορν, μιας και η πρεμιέρα του Τρέντι (που θα ξανά-σφυρίξει τρεις φορές) αργεί ακόμα (προέχουν οι Producers στο Αλίκη).

Και γιατί να μη σκεφτεί την επανάληψη ο Φασουλής; Η παράσταση είχε όλα τα υλικά να πάει περισσότερο απ’ τις τέσσερις παραστάσεις του καλοκαιριού. Και Πέμη Ζούνη και συλλεκτική εμφάνιση Χριστόφορου Παπακαλιάτη και τρία θρυλικά πιασάρικα μονόπρακτα από τα πιο λαμπερά του Cocteau. Γιατί αυτό είναι οι Ανθρώπινες Φωνές, μια τριπλέτα από τα μονόπρακτά Η Ανθρώπινη Φωνή, Ο Ψεύτης και Ο Ωραίος Αδιάφορος, τα οποία ο θεατρίνος Φασουλής τα συνέδεσε με ένα πολύ γοητευτικό τρόπο ώστε να αποτελούν μια ενιαία παράσταση. Τα ίδια τα έργα από μόνα τους άλλωστε είναι τόσο σκανδαλιστικά σύγχρονα και ενδιαφέροντα, παρά τα 70 χρόνια που μας χωρίζουν από τη συγγραφή τους, που θα κρατήσουν την προσοχή σας αμείωτη απ’ την αρχή ως το τέλος.

Η Πέμη Ζούνη μας αιφνιδιάζει, παραμερίζοντας κάθε ίχνος πόζας και μανιέρας που μας έχει συνηθίσει τα τελευταία χρόνια (κι αν υπάρχει ένα έργο που η μανιέρα της θα μπορούσε να βασιλέψει είναι σίγουρα Η Ανθρώπινη Φωνή). Επί κοντά 40 λεπτά πραγματοποιεί έναν πραγματικό άθλο, παίρνοντας ένα χιλιοπαιγμένο μονόλογο και κεντώντας τον με λεπτές ψυχολογικές αποχρώσεις. Ο Φασουλής έχει διεισδύσει τόσο βαθιά στην προδομένη γυναικεία ψυχολογία και την έχει διδάξει με τόση ακρίβεια στη Ζούνη που ακόμα κι αν γνωρίζετε το έργο θα παρακολουθείτε με κομμένη την ανάσα την ακροβασία μιας γυναίκας απ’ την προσποίηση στην ξεκάθαρη απόγνωση. Στον δε Ωραίο Αδιάφορο η Ζούνη μας πάει στο άλλο άκρο, πλάθοντας με αστραφτερή γοητεία τον κωμικοτραγικό χαρακτήρα μιας αγνοημένης ζηλιάρας, και οργώνει τη σκηνή σε ένα διαρκές παιχνίδι με το κοινό και το κείμενο.

Κι ανάμεσα σ’ αυτές τις δυο μεγάλες (χωρίς ίχνος υπερβολής) θεατρικές στιγμές, έρχεται κι ένα ιντερμέδιο που δεν καταλαβαίνει κανείς για ποιο λόγο διακόπτει τη ροή, πέρα απ’ το να αποφορτίσει την ατμόσφαιρα απ’ την ένταση της ανθρώπινης φωνής . Ο Χριστόφορος Παπακαλιάτης σαν άλλος Σαρλό, παίρνει στα χέρια του τον Ψεύτη, ένα μονόπρακτο τόσο πνευματώδες και αβανταδόρικο που είναι κατόρθωμα να μη λάμψει ο ηθοποιός, και απλά το εκτελεί. Ένα τέταρτο απίστευτης ευφυΐας εκστομίζεται και εξατμίζεται αυτοστιγμεί διανθισμένο με άγαρμπες κινήσεις, αμήχανα γελάκια και άστοχες μούτες. Είναι περισσότερο από εμφανής η προσπάθεια του Φασουλή να δείξει απ’ ακριβώς στον Παπακαλιάτη τι έπρεπε να κάνει (και μπορεί κανείς εύκολα να διακρίνει τον ίδιο το σκηνοθέτη πίσω από το παίξιμο του ηθοποιού), είναι όμως εξίσου εμφανής κι η ανικανότητα του δεύτερου ακόμα και να μαϊμουδίσει τον Ψεύτη.

Αν μπορέσετε να απομονώσετε αυτό το τέταρτο της παράστασης από την υπόλοιπη βραδιά, θα σας πρότεινα ανεπιφύλακτα να πάτε στο Χορν για να δείτε δυο σπουδαίους μονολόγους (τον Ψεύτη δυστυχώς δεν τον υπολογίζω καν) να κατοχυρώνονται στη μνήμη σας σε μια εξαιρετική ερμηνεία.

---

Σκηνοθεσία: Σταμάτης Φασουλής

Σκηνικά- Κοστούμια: Γιώργος Γαβαλάς

Φωτισμοί: Σάκης Μπιρμπίλης
Παίζουν: Πέμυ Ζούνη, Χριστόφορος Παπακαλιάτης

Ελληνική Θεαμάτων

Θέατρο Δημήτρης Χορν

Αμερικής 10, 210-3612500