Ανδρομάχη

του Ευριπίδη

Αστείο (επιμορφωτικό) παιχνίδι μας παίζει ο προγραμματισμός του Φεστιβάλ Αθηνών σχετικά με τις παραστάσεις της Ανδρομάχης: πέρυσι την είδαμε σε εκδοχή του Γάλλου κλασικιστή Ρακίνα σκηνοθετημένη από το Δημήτρη Μαυρίκιο και μεταφρασμένη από τον ίδιο στα ελληνικά στην Επίδαυρο, ενώ φέτος τη βλέπουμε στο Σχολείον, σε ουδέτερο, αμφιθεατρικό χώρο στην αυθεντική ευριπίδεια εκδοχή, αλλά σκηνοθετημένη από το Γάλλο, Jean-Christophe Sais άρα και στη γαλλική γλώσσα!

Η παράσταση είχε προγραμματιστεί να παρουσιαστεί στη Λυών, την ιδιαίτερη πατρίδα του Sais πριν και στη Βαρκελώνη μετά το αθηναϊκό ανέβασμα και έχει μια έξτρα σχέση με τη Δαμασκό, απ' όπου προέρχονται τα μέλη του χορού, οι Τρωαδίτισσες γυναίκες, που μιλούν μάλιστα και αραβικά για να δηλώσουν πιο απτά τη διάσταση Ανατολής-Δύσης καθώς και same and other (τόσο αγαπημένη μας θεματική από 'δω). Αυτές άλλωστε οι Τρωαδίτισσες σκλάβες είναι από τα πιο εντυπωσιακά στοιχεία του ανεβάσματος.

Η ίδια η Ανδρομάχη είναι Σύρια με accent και εξωτερική εμφάνιση σε χτυπητή αντίθεση με την Ερμιόνη --που δεν είναι άλλη από τη Valerie Lang (κόρη του Jack Lang βεβαίως βεβαίως)-- πράγμα μεγαλοφυές. Η απόλυτη οπτικοποίηση αντιθετικών στοιχείων είναι συνήθης στον κινηματογράφο, αλλά λιγότερο αισθητή στα θεατρικά πράγματα (απόρροια της απουσίας δυνατότητας του gros plan-zoom κατά τη γνώμη μου) και πολύ ευπρόσδεκτη και θεμιτή, όπου αξιοποιείται.

Εκτός από την υποτονική παρουσία του Μενέλαου και την κατά στιγμές πομπώδη ερμηνεία ορισμένων το αποτέλεσμα ήταν ενδιαφέρον και με εξαιρετικό ρυθμό, δεδομένης και της ξένης γλώσσας. Σημείο που θα σταθούμε είναι βέβαια η μετάφραση, σε απόλυτα καθημερινή και ζουμερή γαλλική γλώσσα. Στο άκουσμα λέξεων όπως putain, demon de l'extermination, chienne το κείμενο αποκτάει μια εξ' ολοκλήρου διαφορετική δυναμική και ικανότητα παλιμψήστου (φέρνοντας αβίαστα στο νου αναφορές από τη γαλλική κινηματογραφία).

Η μουσική και οι έντονες φωτοσκιάσεις εναρμονίζονται με τα ευμετάβολα συναισθήματα των ηρώων, η σκηνή με τη χρυσόσκονη να τρέχει μέσα από τα δάχτυλα του αγγελιοφόρου καθώς και η εξαγγελία του για το θάνατο του γιου του Αχιλλέα και στη συνέχεια ο από μηχανής θεός, η Θέτιδα, χρειάζεται ιδιαίτερη μνεία, όπως και η πυρωμένη ερμηνεία του Πηλέα.

Μια από τις λιγότερο παιγμένες τραγωδίες, θεωρούμενη όχι και τόσο digne, εξαιτίας των ερωτικών δολοπλοκιών και της πρωτόγνωρης ζηλοτυπίας, στην ουσία μέσα από το προσωπικό επίπεδο πλέκει παραλλήλους με το δημόσιο: καταδικάζει τη βία, την ξενοφοβία, τον πόλεμο που παρουσιάζει στον οικογενειακό μικρόκοσμο. Καλή ευκαιρία να διευρυνθούν οι ορίζοντές μας αναφορικά με την παρουσίαση της τραγωδίας εκτός των συνόρων.

---

Σκηνοθεσία: Jean-Christophe Sais

Μετάφραση στα γαλλικά: Jean και Mayotte Bollack (εκδ. Minuit)
Σκηνικά: Jean-Christophe Sais, Jean Tartaroli
Φωτισμοί: Jean Tartaroli
Κοστούμια: Montserrat Casanova
Μουσική: Gilbert Gandil
Ερμηνεύουν: Louez Ali, Raghad Almakhlouf, Thierry Bosc, Nisrin Fendi, Mathieu Genet, Kouzit Al-Hadad, Lama Hakim, Amira Hdife, Gaëlle Héraut, Valerie Lang, Daniel Martin, Kamel Najma, Hala Omran, Iman Oudeh

Ελληνικό Φεστιβάλ
Το Σχολείον, Χώρος Α, Πειραιώς 52, Μοσχάτο, 210 3272000