Καινούργιοι φίλοι

Της Έλενας Πέγκα

Σκηνοθεσία: Aleksander Popovski
Παίζουν: Δ. Κολοβός, Κ. Ρενέση, Λ. Βασιλείου, M. Lukic κ.α.

ΚΘΒΕ, Μονή Λαζαριστών-Μικρό Θέατρο, Θεσσαλονίκη



"Τι ειναι χειρότερο, ένας τρομαχτικός θάνατος ή μια τρομαχτική ζωή;"

Ακούγοντας για την παράσταση, φαντάζεσαι ότι η Ελένη Πέγκα ωρίμασε. Σε λιγότερο από δεκαετία, από το +Soda τέρμα Ερμού βρίσκεται στη Μονή Λαζαριστών σε παραγωγή του ΚΘΒΕ. Από το πιο different club της πρωτεύουσας(τότε) στην πιο δήθεν κρατική σκηνή της συμπρωτεύουσας. Some progress.

Βλέποντάς την, συνειδητοποιείς ότι δεν έκανες λάθος. Ωρίμασε, αλλά ο όρος τώρα κρατάει μόνο τη θετική του έννοια. Όχι, δεν έγινε ακόμη ξενέρωτη, ευτυχώς. Άφησε πίσω τα Καινούργια Ρούχα του Αυτοκράτορα και τον εν μέρει κούφιο εντυπωσιασμό τους και μας φέρνει Καινούργιους Φίλους που άπτονται σύγχρονων προβλημάτων της περιοχής. Και αυτό το τελευταίο κάνει όλη τη διαφορά.

Εσχάτως τα Βαλκάνια φαίνεται ότι αποτελούν πηγή έμπνευσης και προβληματισμού. Τη Χρυσή Άρκτο στο Φεστιβάλ του Βερολίνου για το 2006 κερδίζει ταινία που διαδραματίζεται στο Σεράγεβο (Grbavica), ο Minghella περιγράφει στη νέα του ταινία(Breaking and Entering), εκτός των άλλων, τα δεινά κάποιων Βαλκάνιων που ζουν στο Λονδίνο και η Πέγκα γράφει το νέο της έργο για μια περιπλάνηση στο ρημαγμένο βαλκανικό τοπίο. Ο τρόπος που η Πέγκα καταπιάνεται με το υλικό της είναι πάντως ονειρικός—ο χώρος και ο χρόνος είναι χαλαρά συγκεκριμένος, δηλαδή διάφορα μέρη στα Βαλκάνια ένα εκ των οποίων το Σεράγεβο κατά την περίοδο του πολέμου.

Ένας νεαρός από τα Σκόπια ζει με τη μητέρα του στην Ευρώπη. Έχει αφήσει το φόβο του πολέμου πίσω, όπως και τους φίλους του, το κορίτσι του, το σκύλο του. Του λείπουν τα πάντα και δηλώνει στη μητέρα του ότι αυτός δεν είχε νιώσει ποτέ το φόβο του θανάτου και πολύ θα θελε να γυρίσει πίσω. Την επόμενη κι όλας στιγμή τον βλέπουμε να έχει αρχίσει την περιπλάνησή του και να συναντάει πρώτα μια κοπέλα που φοράει πάντα μαύρα, πηγαίνει στις πορείες και θέλει να τη σκοτώσουν για να ηρωοποιηθεί, μετά τη Μις πολιορκημένο Σεράγεβο 1993, μετά έναν ελεύθερο σκοπευτή, το Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ και άλλους. Όλοι του μαθαίνουν κάτι ακόμη και μέσα από αυτές τις συναντήσεις ξετυλίγονται τα μοτίβα του πολέμου: έλλειψη νερού, τρόμος, ηθική σκλήρυνση, αναζήτηση υλικών αγαθών και ματαιοδοξίας.

Η σκηνογραφική πρόταση έρχεται από το Valentino Marengo που χώρισε τρία διαφορετικά επίπεδα στα οποία εκτυλλίσσεται η δράση: το προσκήνιο, μια τύποις εξέδρα από κάγκελα και ένα φωτεινό τετράγωνο άνοιγμα στο πιο ψηλό επίπεδο, ένα παράθυρο όπου κάθεται η αφηγήτρια της παράστασης ντυμένη στα μαύρα. Αυτός ο διαχωρισμός λειτούργησε καλά και τοποθέτησε τη δράση σωστά στο χώρο όχι μόνο σε παράλληλο, αλλά και σε κάθετο άξονα. Η σκηνή είναι μεγάλη και σε γκρίζους τόνους, ένα βιομηχανικό σχεδόν σετ με μια συσκευή τηλεόρασης στα αριστερά που παίζει ή σιωπά. Το χρώμα φέρνουν τα κοστούμια, κόκκινο, πορτοκαλί, πράσινο.

Η σκηνοθεσία του Aleksandar Popovski περιλαμβάνει αρκετό φοβισμένο τρέξιμο πέρα-δώθε που όντως αποπνέει την αγωνία της σφαίρας που καραδοκεί σε κάθε γωνία. Η αντικατάσταση δε του πολυβόλου ή άλλου όπλου με ένα ταμπούρλο που κάθε του χτύπος είναι ένας πυροβολισμός είναι πραγματικά ποιητική, όπως και το σύνολο της παράστασης.
Σκληρά ποιητική η παράσταση, υποστηρίζεται σωστά από το σύνολο των ηθοποιών και κυλάει χωρίς δυσφορία. Είναι εξίσου ευχάριστη εικαστικά, μουσικά και νηματικά. Ήταν μια από τις λίγες φορές που η μιάμιση ώρα without break δεν ήταν αρκετή.

Υ.Γ. Ανόητη, αλλά επίμονη απορία: τι κόλλημα έχει η Ελένη Πέγκα με τις (χρωματιστές) ψεύτικες βλεφαρίδες; Θέλουν να δώσουν έναν εξωπραγματικό τόνο, να πουν κάτι για τα μάτια ή τι;