Κρεβάτι Ανάμεσα στις Φακές

του Alan Bennett

Ο Άλαν Μπένετ είναι πιο γνωστός για το έργο του History Boys (και για το σενάριο του Prick up Your Ears, για τους ψαγμένους). Σύσσωμο το Λονδίνο, και όχι μόνο, παραληρούσε για το θεατρικό που ανέβηκε με τεράστια επιτυχία στο West End και στο Broadway, μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο, αλλά τελικά η θεατρική του εκδοχή ήταν αυτή που κέρδισε από Olivier, μέχρι Tony, μόνο για να επιβεβαιώσει το γούστο του κοινού του.

Φυσικά, η καλή πένα είναι πάντα καλή πένα, είτε γράφει για μια παρέα αγγλόπαιδων που πηγαίνουν σχολείο κάπου στο Sheffield κι έχουν ένα δάσκαλο που τα υπεραγαπά, είτε γράφει για την αλκοολική γυναίκα ενός εφημέριου μιας ενορίας κοντά στο Leeds. Και μόνο μια καλή πένα ήταν ικανή να με πείσει να τσακιστώ και να πάω επιτέλους ένα θεατράκι (το οποίο ως σύγχρονη πρακτική του εδώ και του τώρα με έχει απογοητεύσει τελευταία ή καλύτερα, απλώς εξάντλησε τις αντοχές μου). Ο Άλαν δε με απογοήτευσε πάντως διόλου: γραφή κοφτή, έξυπνη, ατάκες αστείες που εναλλάσσονται με εξίσου αστείες εικόνες πάνω σε ένα θέμα που έχει απασχολήσει πλείστους όσους σε χιλιάδες παραλλαγές: τη θρησκεία ως ρυθμιστική αρχή της ζωής των εμπλεκόμενων πιστών, κάτι που μαζί με τόσους άλλους (κι εμάς) ο Alan πολεμάει με μανία. Όπλα του η ειρωνεία, μεστή και δηκτική, αλλά συνδυασμένη με τον απαραίτητο ανθρωπισμό για όσους την έχουν πατήσει και πιάστηκαν στα δίχτυα της.

Στην περίπτωσή μας, πρόκειται για την Σούζαν "κομμένη και ραμένη για θεούσα" που δεν πιστεύει στο θεό, αλλά έχει βρεθεί παντρεμένη με έναν εφημέριο που ποτέ του δε συζητάει μαζί της θεολογικά θέματα. Ούτε πολλά άλλα, εκτός από τις καθημερινές υποχρεώσεις μιας Κυρίας Εφημέριου, αλλά ούτε κάνει μαζί της πολλά άλλα. Ταγμένος στο υψηλό καθήκον και κυνηγώντας μια θέση λίγο πιο ψηλά, όλο και πιο κοντά στο θεό και τα ουράνια, αφήνει τη Σούζαν να πίνει τσέρι, να πιάνει φιλίες με έναν Ινδό έμπορο και να σκέφτεται το αδιέξοδο της ζωής της χωρίς να μπορεί να το αλλάξει. Ένας από τους 6 μονολόγους για την τηλεόραση που είχε γράψει το 1987 ο Bennett με το γενικό τίτλο Talking Heads, το Bed Among the Lentils είναι διασκεδαστικό και συγκινητικό μαζί, γιατί καταλήγει να μας παρουσιάζει ένα "καμένο χαρτί". Η Σούζαν δε μπορεί στο τέλος παρά να αντιληφθεί ότι είναι παγιωμένα εγκλωβισμένη, είτε της αρέσει, είτε όχι.

Η σκηνοθεσία του κινηματογραφικού Στάγκου είναι ευρηματική ως προς την εισαγωγή βουβών προσώπων, συγκεκριμένα μιας ορδής από παρθενοπιπίτσες ενορίτισσες για να εμπλουτίσει το κινησιολογικό και χιουμοριστικό κομμάτι, αλλά επιφανειακή ως προς την προσέγγιση της Σούζαν. Το αυθεντικό της αδιέξοδο υπαινίσσονται οι λέξεις, το σκηνικό από διάφανο πλεξιγκλάς που την περιχαρακώνει, το λευκό ιματιό της κατά το του Ιησού ιμάτιο και τα γυμνά της πόδια, όχι όμως το τσαχπίνικο παίξιμό της. Αλλά λίγο φταίξιμο γι' αυτό πρέπει να ρίξουμε και στην ίδια την Τσεσματζόγλου που μάλλον δεν κατάφερε να αισθανθεί την απόγνωση της ηρωιδας στο ελάχιστο.

Εκτός από την αφύσικα ψεύτικη μαύρη περούκα της Σούζαν και τα video που έμοιαζαν ώρες-ώρες με διαφήμιση Noulac της Nestle το οπτικό και αισθητικό κομμάτι του θεατρικού ήταν ωραία τακτοποιημένο, με ταιριαστό σκηνικό, κοστούμια και διανθισμένο με εξτρά ενέργεια και κίνηση από τους χορευτές. Η αλήθεια της κυρίας εφημέριου που πήγε μέχρι τους Ανώνυμους Αλκοολικούς μόνο για να βρεθεί τελικά πιο βαθιά χωμένη στο λάκκο με τα φίδια κάπου χάθηκε, δεν πόνεσε αρκετά, έμεινε ένα ανάλαφρο σκετσάκι για ένα εξίσου ανάλαφρο κοινό. Σπουδαίο κείμενο, πάντως. Or did I already say that?

---

Μετάφραση-Σκηνοθεσία: Σταύρος Στάγκος
Σκηνικά: Λία Ασβεστά
Κοστούμια: Αγις Παναγιώτου
Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος
Χορογραφία: Πέρσα Σταματοπούλου
Μουσική Επιμέλεια: Σταύρος Στάγκος, Σταμάτης Γιατράκος
Ηχητική επεξεργασία: Λέανδρος Ντούνης
Διεύθυνση Φωτογραφίας video: Τάσος Ζαφειρόπουλος
Mακιγιάζ – special effect video: Λίλα Μάρη
Ερμηνεύει: Λίλη Τσεσματζόγλου
Χορεύουν: Δάφνη Ραμσή, Ελενα Ανδρεουλάκη, Παρασκευή Πάλλα

Θέατρο Χώρα, Σκηνή Μικρή Χώρα
Αμοργού 20, Κυψέλη, 210 8673945