Ο Ευριπίδης αποτύπωσε συγκινητικά το μύθο της Ιφιγένειας, που ενώ της έταζαν γάμο, της έδωσαν μαχαίρι. Πάλι καλά που έβαλε το χέρι της η Άρτεμη και δεν επέτρεψε να τρέξει το αίμα της παρθένου στο βωμό, παρά του ζωντανού με το οποίο την αντικατέστησε.Τραγωδία γεμάτη εντάσεις και με ζηλευτούς ρόλους, αν αυτοί διανεμηθούν σωστά. Στην περίπτωση του τωρινού ανεβάσματος η διανομή ήταν γενικά ταιριαστή, σίγουρα όμως ο Χατζάκης θα μπορούσε να αποφύγει το μειδίαμα του κοινού, αν είχε προτιμήσει κάτι ηλικιακά πιο κοντά στην Ιφιγένεια –όπως και να ‘χει να βλέπει κανείς την Κουλίεβα να παίζει την παιδούλα σε τραγωδία, είναι κάπως παράδοξο, λόγω ηλικίας και μιας ιδέας ξενικού accent. Ευτυχώς που αρκετοί σκηνοθέτες φέτος ξέφυγαν από το στεγανό του να δίνουν τους μεγάλους ρόλους σε μεγάλες (κυριολεκτικά) ηθοποιούς. Επίσης, η σκηνοθεσία του Αχιλλέα ως φαφλατά και ολότελα δοσμένου στην κομπορρημοσύνη θα μπορούσε να μην φτάσει σε τόσο υπερβολική σωματική έκφραση.
Η Φιλαρέτη-Κλυταιμνήστρα ήταν φυσικά το βασικό ατού της παράστασης, αποδίδοντας καίρια το μεγαλείο της βασίλισσας και τον πόνο της μάνας, η έκπληξη όμως ήρθε από το Χορό. Δεκατέσσερις αυστηρά χορογραφημένες νεαρές μας έδωσαν ένα σφιχτό σώμα των άβγαλτων κοριτσιών που συμπάσχουν με την προοριζόμενη για θυσία Ιφιγένεια. Η χορογραφία του Σωτηρίου και η μουσική της Γιαννάτου έδωσαν αυτή την ιδιαίτερη, απόκοσμη υφή στο σύνολο, σε συνδυασμό με το μακιγιάζ τους (που έφερνε λίγο σε μακιγιάζ γκέισας). Τα βαριά, γεμάτα ξόμπλια φορέματά τους σε μπλε και μαβιές αποχρώσεις δημιούργησαν ευχάριστη αντίθεση με το λιτό σκηνικό των λευκών πανιών που περίμεναν ανοιγμένα στα κατάρτια τον ούριο άνεμο.
Η βατή και σε γενικές γραμμές παραδοσιακά ανεβασμένη παράσταση θα ολοκληρώσει την περιοδεία της αφού περάσει από το θέατρο Άλσους στην Ηλιούπολη, το Αττικό Άλσος, τη Νέα Χαλκηδόνα και τέλος το Ωδείο του Ηρώδου του Αττικού στις 8/9.
Μετάφραση: Κ.Χ.Μύρης
Σκηνοθεσία: Σωτήρης Χατζάκης
Κοστούμια: Γιάννης Μετζικώφ
Μουσική: Σαββίνα Γιαννάτου
Χορογραφίες: Δημήτρης Σωτηρίου
Φωτισμοί: Αντώνης Παναγιωτόπουλος
Ερμηνεύουν: Φιλαρέτη Κομνηνού, Αλέξανδρος Μυλωνάς, Ταμίλα Κουλίεβα, Αλέξανδρος Μούκανος, Αρτώ Απαρτιάν, Γιώργος Χρυσοστόμου, Αγορίτσα Οικονόμου
Χορός: Βασιλική Βλάχου, Ιρις Πανταζάρα, Χρυσάνθη Γεωργιάδου, Ανδρομάχη Δαυλού, Ευγενία Ζέκερη, Ζωή Κατσάτου, Σταυρούλα Κοντοπούλου, Λίλλυ Μελεμέ, Αγορίτσα Οικονόμου, Βάϊα Ουγιάρου, Ελένη Ουζουνίδου, Μαρία Τοκμάκη, Μαρίζα Τσάρη, Ρεβέκα Τσιλιγκαρίδου
Θεσσαλικό Θέατρο (ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Λάρισας)
Θέατρο Βράχων "Μελίνα Μερκούρη"
1 σχόλιο:
Η Ιφιγένεια εν Αυλίδι είναι ίσως το εξυπνότερο από τα έργα του Ευριπίδη. Φέρει στον πυρήνα του και στο πρόσωπο της επώνυμης ηρωϊδας του την επανάσταση, την ειρωνεία και την αμφισβήτηση απέναντι σε ένα ολόκληρο σύστημα αξιών και αξιωματούχων και δε διστάζει να ξεμπροστιάσει ό,τι σημαίνει αίολος και κούφιος πατριωτισμός. Αν αυτό δεν είναι επίκαιρο στις ημέρες μας, αν αυτή η λαχτάρα για έναν εμετό στα μούτρα όσων μας έχουν ζέψει σε αγώνες για πουκάμισα αδειανά που ούτε καν ανεμίζουν δεν αντιμετωπίζεται σαν επιτακτική ανάγκη, μόνο νερόβραστες και γλυκανάλατες Ιφιγένειες θα βλέπουμε στη σκηνή, αγνα και άδολα κοριτσάκια στης ανάγκης το ζυγό ζεμένα.
Να θυμάστε όμως... Στην Ιφιγένεια η αχλάδα πίσω έχει πάντα την ουρά και συγκεκριμένα στον μονόλογο του τέλους. Αν δεν είναι αυτός μονόλογος ενός παιδιού αγανακτισμένου και μπαφιασμένου από μια πατρίδα που παραπαίει και ζητάει δίχως ανταλλάγματα μια αδικαιολόγητη θυσία, τότε μάλλον δεν έχουμε πάρει πρέφα σε ποιά πατρίδα μένουμε μέχρι και σήμερα και καλά μας κάνουν και μας κυβερνάνε όπως μας κυβερνάνε και όποιοι μας κυβερνάνε.
Δυστυχώς η παράσταση του Σωτήρη Χατζάκη αφέθηκε σε μιά αμήχανη αντιμετώπιση των προβληματισμών αυτών που εγείρει το έργο και κινήθηκε στα γνώριμα πλαίσια της ανάδειξης των τελετουργικών στοιχείων της παράδοσης του έργου. Κοινώς ο Χατζάκης αντιμετώπισε την Ιφιγένεια εν Αυλίδι σαν παραμυθάκι ακίνδυνο και νυσταλέο. Είχε στα χέρια του τα γνώριμά του υλικά αλλά ούτε κι αυτός δεν ήξερε τί να τα κάνει.
Είναι φανερό πως στη δική μου οπτική μια διανομή του ρόλου σε πρωταγωνίστρια μιας κάποιας ηλικίας δεν υφίσταται, ιδιαίτερα μάλιστα αν η πρωταγωνίστρια προδίδεται όπως η Ταμίλα Κουλίεβα τόσο από την προφορά της όσο και από τα καμώματα της να γίνει εφηβούλα. Έπαιζε όπως στα Παντρολογήματα του Γκόγκολ πριν κάτι χρόνια στο Θέατρο Πορεία κι εκεί ήταν εξαιρετική. Εδώ όμως όχι.Ειδικά στο μονόλογο της μεταστροφής η Αστέρω ξαναζούσε.
Ο σκηνοθέτης φρόντισε να εκθέσει επιπλέον και τον καλό ηθοποιό Γιώργο Χρυσοστόμου. Ο Αχιλλέας είχε κάτι από ανεξήγητη τρέλλά ή μανία. Είπαμε είναι ο ήρωας της μήνιδος, αλλά μετά τα δέκα χρόνια πολιορκίας της Τροιάς. Εδώ είναι κι αυτός ένα άδολο παιδάκι που αποδεικνύεται με τσαγανό.
Στα ατού της παράστασης αναμφίβολα η Κλυταιμνήστρα της Φιλαρέτης Κομνηνού και ο Αγγελιοφόρος της Αγορίτσας Οικονόμου.
Ενδιαφέρουσες οι μουσικές και τα τραγούδια του χορού, καθώς και η μουσική διδασκαλία της Σαβίνας Γιαννάτου. Σχηματικές οι χορογραφίες εξαντλούνταν χωρίς ανάπτυξη στις ευκαιριακές τους λύσεις που πρότειναν. Πολύ καλές οι κοπέλες του χορού αλλά εγκλωβισμένες σε χορογραφημένα και φορεμένα καλούπια.
Δημοσίευση σχολίου