Υπάρχει μια θεώρηση σύμφωνα με την οποία η ιστορία επαναλαμβάνεται σε κύκλους. Στην ουσία νομίζω συμβαίνει το εξής: οι άνθρωποι αντιδρούν με τον ίδιο τρόπο σε ανάλογες συνθήκες. Γιατί οι άνθρωποι πάντα όπως και να τα ονομάζουν κάνουν τα ίδια όνειρα, τρέφουν τις ίδιες ελπίδες, αυταπατώνται, διαψεύδονται και λυγίζουν. Αυτό το σχήμα αφορά τόσο τις διεκδικήσεις της καθημερινής απλής ζωής όσο και τα μεγαθέματα της πολιτικής και της ιστορίας. Είμαστε - όσο κι αν δεν το συνειδητοποιούμε- οι ελλειπτικές της ιστορίας τροχιές και οι δράσεις μας, οι ενέργειες που φαντάζουν παθητικές κι ανενεργείς στα δικά μας μάτια μπορούν και έχουν την δύναμη τελικά να επηρεάζουν ένα ολόκληρο σύμπαν, ένα πολύ πιο διευρυμένο σύμπαν από αυτό που ορίζουμε για μικρόκοσμό μας. Στον Checkov νομίζω περισσότερο από κάθε άλλο θεατρικό συγγραφέα μπορεί να συναντήσει κανείς ξεκάθαρα το φαινόμενο με το βότσαλο που ταράζει τα ήρεμα(;) νερά της λίμνης και μέσα από αυτή την πτώση να διαπιστώσει μακροσκοπικά τις διαστάσεις μιας ατομικής έκρηξης σε ομόκεντρους κύκλους.Πέρα από τη φιλοσοφία όμως, ο Τσέχωφ κατόρθωσε με τις Τρεις Αδελφές αλλά και τα υπόλοιπα έργα του να γράψει για τη σκηνή έργα - ορόσημα και να προτείνει ήρωες και δράσεις, θέατρο δηλαδή που δοκιμάζεται και αναμετριέται με την ίδια τη ζωή. Ανεβάζουμε παραστάσεις του Τσέχωφ ρομαντικές και γλυκανάλατες επειδή δεν έχουμε την δύναμη να αναμετρηθούμε με την ίδια τη ζωή, να αντικρύσουμε στην αλήθεια αυτό που φοβόμαστε. Κι αυτό δεν είναι κακό γιατί ζούμε. Για την παρατήρηση καλοί είναι οι συγγραφείς, όπως εν προκειμένω ο πιό αντιπροσωπευτικός συγγραφέας της ζωής.
Η Μαριάννα Κάλμπαρη στην σκηνή της Φρυνίχου του Θεάτρου Τέχνης κατόρθωσε με μια εμπνευσμένη σκηνοθεσία να φωτίσει το αριστουργηματικό κείμενο του Ρώσου δραματουργού υπό το πρίσμα της Σοβιετικής Ένωσης της δεκαετίας του '80 και της Περεστρόικα του Μιχαήλ Γκορμπατσώφ. Ακόμα - ακόμα και το γεγονός της μεγάλης πυρκαγιάς που υπάρχει στο έργο συσχετίζεται με τον πλέον υπαινικτικό και διακρητικό τρόπο με την έκρηξη του πυρηνικού αντιδραστήρα στο εργοστάσιο του Τσερνομπίλ. Πέρα όμως και πάνω από αυτό, η επιτυχία της Κάλμπαρη έγγειται στο γεγονός ότι ξεπερνά και τη Ρωσία του 1901 και τη Ρωσία του 1980 και αφήνει να φανεί ξεκάθαρη, απλή και διαυγής η ουσία του ίδιου του έργου: η ελπίδα για έναν κόσμο καλύτερο τελικά καταρρέει πρώτα και πάνω από όλα μέσα στις καρδιές των ανθρώπων.
Στη σκηνή της Φρυνίχου του Θεάτρου Τέχνης έχει στηθεί ένας κόσμος διάτρητος και μεγαλειώδης. Η συνδρομή της Έλλης Παπαγεωργακοπούλου σε αυτό είναι καίρια και μνημειώδης: νομίζω είναι η πρώτη φορά που το Θέατρο της Φρυνίχου υποδέχεται μια παράσταση χωρίς την πλάτη της σκηνής του, με τις κλίμακες του φουαγιέ σε πλήρη ανάπτυξη και background να γίνονται ώρες - ώρες σχόλιο για έναν κόσμο ματαιόδοξο που υψώνεται μόνο και μόνο για να καταβαραθρωθεί και η σκηνή επίκεντρο να μετράει τα όνειρα, τις δράσεις, τις ρωγμές και τις... στιγμές τους.
Πολύ καλές ερμηνείες έχει αποσπάσει η Κάλμπαρη και από τους ηθοποιούς της: προεξέχουσα η Ιρίνα της Φαίης Ξυλά, ένα πλάσμα χαρούμενο και εύθυμο, κυρίως νέο με όλη τη σημασία της νεότητας -αυτό το σχόλιο από τον ίδιο το συγγραφέα κι αν είναι τόσο μα τόσο καίριο- που απογοητεύεται τραγικά όταν διαπιστώνει πως ποτέ δεν θα φτάσει στη "Μόσχα" -δεν δικαιούται καν το ταξίδι για αυτήν την "Ιθάκη" η Ιρίνα. Η Μάσσα της Γωγώς Μπρέμπου μοιραία και νευρωτική μες τη τάση της να φύγει από έναν γάμο -και όχι μόνο- συμβατικό, η ψυχαναγκαστική Όλια της Ναταλίας Δραγούμη, η στρίγγλα κουτοπόνηρη Νατάσσα με τον τυχοδιωκτισμό εκείνων που προσαρμόζονται στις εποχές και τα οιαδήποτε καθεστώτα, ο αδιέξοδος κι αναποφάσιστος, περιορισμένος μονίμως Αντρέι, ο θυμόσοφος Τσιμπουτίκιν αποτελούν τα πιό έντονα χρώματα στην παλέτα των χαρακτήρων που αλληλεπιδρούν σε αυτό το πολυσύνθετο και βαθιά υπαρξιακό έργο.
Προσαρμογή-Σκηνοθεσία: Μαριάννα Κάλμπαρη
Σκηνικά-κοστούμια: Έλλη Παπαγεωργακοπούλου
Φωτισμοί: Σάκης Μπιρμπίλης
Επιμέλεια κίνησης: Ιωάννα Πορτόλου
Επιμέλεια μουσικού-οπτικού υλικού: Διαμαντής Καραναστάσης
Βοηθοί σκηνοθέτη: Μιχάλης Κωνσταντινίδης, Αγγελική Μαρίνου
Παίζουν: Ναταλία Δραγούμη, Γωγώ Μπρέμπου, Φαίη Ξυλά, Θόδωρος Γράμψας, Διαμαντής Καραναστάσης, Μιχάλης Σαράντης, Αννη Τοκ, Μάριος Κωνσταντίνου, Λεωνίδας Κακούρης, Κώστας Κάππας, Δημήτρης Μαύρος
Φρυνίχου 14, Πλάκα, 210-3222464
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου